Σε μια εποχή που ο έντυπος τύπος περνά βαθιά κρίση και δίνει μεγάλη μάχη για τη βιωσιμότητα του, οι περιφερειακές εφημερίδες αντιστέκονται παρά τα πλήγματα που έχουν δεχτεί τα τελευταία χρόνια.
Η δυναμική του έντυπου Περιφερειακού Τύπου αποτυπώνεται στην ετήσια έρευνα του Ινστιτούτου Reuters, η οποία διεξήχθη σε 48 χώρες του κόσµου, καταγράφοντας τις συνήθειες του κοινού στην ενηµέρωση.
Στην Ελλάδα ο Περιφερειακός Τύπος κατέγραψε μια πρωτιά που επιβάλλεται να λάβουν υπόψη τους όσοι κρατούν τις τύχες του στα χέρια τους. Οι περιφερειακές εφημερίδες ανέκαθεν αποτελούσαν τις πιο αξιόπιστες πηγές ενημέρωσης για τους πολίτες, καθώς οι τοπικοί εκδότες δεν είναι κάποιοι «αόρατοι» επενδυτές, αλλά άνθρωποι που ζυμώνονται μέσα στις τοπικές κοινωνίες. Εκδότες που για χρόνια καταθέτουν τα διαπιστευτήρια τους στον τόπο τους, διατηρώντας ισχυρούς δεσμούς μ’ αυτόν.
Στην κορυφή της εμπιστοσύνης
Σύμφωνα λοιπόν, με την ετήσια έρευνα του Ινστιτούτου Reuters, οι τοπικές εφημερίδες βρίσκονται στην ΠΡΩΤΗ θέση στον τοµέα της εµπιστοσύνης των πολιτών απέναντι σε όλες τις κατηγορίες Μ.Μ.Ε. της χώρας, µε ποσοστό εµπιστοσύνης 49%, αφήνοντας στη δεύτερη θέση την εφηµερίδα «Καθηµερινή» µε ποσοστό 43%, ενώ ακολουθούν η ΕΡΤ µε 42%, το in.gr, ο ALPHA και το MEGA µε 40%, τα Νέα, η Εφημερίδα των Συντακτών και το news247.gr με 39%.
Με άλλα λόγια, σχεδόν οι μισοί πολίτες εμπιστεύονται τις περιφερειακές εφημερίδες.
Αντίθετα, ο Περιφερειακός Τύπος συγκεντρώνει το χαµηλότερο ποσοστό δυσπιστίας από τα ελληνικά Μ.Μ.Ε. µε ποσοστό µόλις 21%, ενώ ακολουθούν in.gr και Καθηµερινή µε ποσοστό 30%.
Στα αξιοσημείωτα φυσικά το γεγονός ότι, ενώ οι πολίτες ενημερώνονται κυρίως από το διαδίκτυο, στη λίστα με τις 14 πρώτες πηγές αξιοπιστίας βρίσκονται μόλις δύο ενημερωτικές ιστοσελίδες κι αυτές στην 4η και στην 13η θέση.
Προτιμούν περιφερειακές εφημερίδες
Στην ίδια έρευνα οι τοπικές εφηµερίδες αναδεικνύονται πρώτες σε αναγνωσιµότητα, έναντι των µεγάλων εφηµερίδων εθνικής κυκλοφορίας.
Συγκεκριμένα, για τους Έλληνες που ενηµερώνονται τουλάχιστον µία φορά την εβδοµάδα μέσω των εφημερίδων, οι τοπικές εφημερίδες βρίσκονται στην πρώτη θέση µε ποσοστό 17%, ενώ ακολουθούν η Real News, το Πρώτο Θέµα και το Βήµα µε 10%, , η Καθηµερινή µε 9% και τα Νέα µε 8%.
Στη θέση που του αξίζει
Το ότι ο Περιφερειακός Τύπος είναι διαχρονικά «ριγμένος» σε σχέση με τις υπόλοιπες κατηγορίες ΜΜΕ της χώρας είναι γνωστό και χιλιοειπωμένο.
Το… περίφημο 30%, που θεσπίστηκε με τον Ν. 2328/1995, παραμένει ένα όνειρο απατηλό εδώ και τρεις δεκαετίες. Ακόμη και σήμερα, που κάθε είδους έρευνα αναδεικνύει τη διαφορά του Περιφερειακού Τύπου με τις πανελλαδικής κυκλοφορίας εφημερίδες.
Σήμερα που οι τελευταίες μετριούνται στα δάχτυλα, με ελάχιστη έως μηδαμινή -εκτός ολίγων εξαιρέσεων- κυκλοφορία, αυτές καρπώνονται σχεδόν το σύνολο της κρατικής διαφήμισης, ενώ στον αντίποδα οι 200 και πλέον περιφερειακές εφημερίδες είτε παίρνουν τα… σπόρια απ’ το καρπούζι είτε δεν λαμβάνουν ούτε ευρώ.
Περιμένουμε με ενδιαφέρον να δούμε πότε θα ληφθούν σοβαρά έρευνες όπως την πρόσφατη του Ινστιτούτου Reuters, για να γίνει επιτέλους (!) κατανοητή η διαφορά μεταξύ των περιφερειακών εφημερίδων κι αυτών της πανελλαδικής (;) κυκλοφορίας.
Σε μια εποχή που οι ελληνικές τηλεοπτικές σειρές καρπώνονται πάμπολλα εκατομμύρια, για την προβολή (τάχα μου!) της ελληνικής γλώσσας και κουλτούρας, ο διαχρονικός στυλοβάτης του πολιτισμού στην Περιφέρεια, οι τοπικές εφημερίδες, απλά προσπαθούν να επιβιώσουν.
Κι ας έρχονται διάφορες αξιόπιστες έρευνες να αναδείξουν, για μια ακόμη φορά, τη διείσδυση που έχουν στις τοπικές κοινωνίες.
Κι όλα αυτά ενώ οι Ενώσεις Περιφερειακού Τύπου έχουν καταθέσει και τεκμηριώσει πάμπολλες προτάσεις για τη στήριξη του (προγράμματα ψηφιακής αναβάθμισης, φιλαναγνωσίας και ψηφιοποίησης αρχείων, διαφανής κατανομή του ποσοστού της κρατικής διαφήμισης, επιδότηση του 2% επί του κύκλου εργασιών υπέρ ΕΔΟΕΑΠ κλπ.)
Κι όλα αυτά σε μια εποχή που όποιος «δημόσια γράφει» θεωρείται δημοσιογράφος, με τα fake news να διαμορφώνουν σε πολλές περιπτώσεις την κοινή γνώμη. Το πόσο επικίνδυνο είναι αυτό πιστεύω να μπορεί να το καταλάβει ο καθένας.
Ανάχωμα στην ανεξέλεγκτη αυτή κατάσταση αποτελεί ο Περιφερειακός Τύπος που μπορεί να φαίνεται ότι παλεύει μόνος του, όμως δεν είναι ακριβώς έτσι. Δίπλα του σ’ αυτή τη μάχη έχει το πολυπληθές αναγνωστικό του κοινό, αυτό που και σ’ αυτή την έρευνα του έδωσε την πρωτιά στην αξιοπιστία.
*Ο Αντώνης Μουντάκης είναι Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ιδιοκτητών Επαρχιακού Τύπου (Ε.Ι.Ε.Τ.)
