Η κακοφορμισμένη υπόθεση της Σπηλιάς είναι απότοκος πολιτικών ευθυνών που μπορούν να «προσωποποιηθούν» σε υπεύθυνα ατομικά και συλλογικά αποφασιστικά όργανα της Πολιτείας και του ευρύτερου δημόσιου τομέα (ΟΛΚΕ, ΥΠΠΟ-ΚΣΝΜ).
Παράλληλα, ωστόσο, και σχεδόν προδιαγεγραμμένα, πηγάζουν από το ελλειμματικό θεσμικό και δημοκρατικό πλαίσιο στο οποίο διαδραματίζεται το όλο «θέατρο».
Φέρει ευθύνη ο ΟΛΚΕ, στο βαθμό κατά τον οποίο διορισμένα διοικητικά του όργανα ενάσκησαν αποφασιστικές αρμοδιότητες υιοθετώντας και προωθώντας γενικές (Master Plan) και ειδικές μελέτες με κατάδηλα ελαττώματα:
[α] Παράβλεψη, ανεξαρτήτως καταχώρισης στην UNESCO, του μνημειακού χαρακτήρα του λιμένα της Σπηληάς (κρηπιδώματα, μεταπολεμική διαμόρφωση πλατειών), που προστατεύεται από κείμενη εθνική νομοθεσία περί κήρυξης του Ιστορικού Κέντρου ως μνημείου.
[β] Παρασιώπηση της άμεσης γειτνίασης του (κηρυγμένου ιστορικού διατηρητέου μνημείου ήδη από το 1938!) Νέου Φρουρίου με τα χωροθετούμενα στη Σπηληά έργα.
Φέρει ευθύνη, που μένει να διερευνηθεί στα όρια παράβασης καθήκοντος αν ανατραπεί η αρχική απόφαση, το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων (ΚΣΝΜ) για την έγκριση των έργων.
Φέρουν τουλάχιστον ευθύνη για τις παραλέιψεις τους δημοκρατικά νομιμοποιημένοι πολιτικοί φορείς της Κέρκυρας που επί σειρά ετών ανέχτηκαν τη προοπτική εφαρμογής ενός αμφιλεγόμενου σχεδίου. Σχεδίου που στη «καλύτερη» περίπτωση θα ναυαγούσε συμπαρασύροντας την όποια θρυλούμενη «αναπτυξιακή» προοπτική του – και στη χειρότερη θα τίναζε στον αέρα, με την εφαρμογή του, τη «Μεγάλη Ιδέα» της UNESCO.
Πρακτικό αποτέλεσμα του συνόλου αυτών των πράξεων και παραλείψεων, η σημερινή εικόνα της Σπηληάς: μία κακόγουστη προσομοίωση του σεναρίου ανατίναξης του λιμανιού από τους Γερμανούς το 1944 – που είχε τότε αποφευχθεί χάρη στον ΕΛΑΣ.
Σήμερα πρυτανεύει στη Κερκυραϊκή κοινωνία η αντίληψη ότι η Σπηληά πρέπει να συγκεράσει εύστοχα το πατροπαράδοτο λιμενικό, ανοιχτό στην αστική ζωή χαρακτήρα της, με εναρμονισμένες, ήπιες και αποτελεσματικές εξυπηρετήσεις σκαφών αναψυχής – ή άλλων, ανάλογου μεγέθους. Τέτοιες λύσεις δεν μπορούν να ταυτιστούν με την έξωση των καϊκιών από τα «πέτσα» ή οιαδήποτε επικάλυψη κρηπιδώματος για τη χωροθέτηση εξαμβλωματικών πλωτών πάρκινγκ (και χωρίς εκτίμηση των συγκοινωνιακών επιπτώσεων).
Είναι επιπλέον ειρωνικό, τό ότι η έξωση των Καρνάγιων που φιλοξενούν 1.000 σκάφη (χωρίς προηγούμενη χωροθέτηση νέου, συγχρονισμένου νεωρίου!) προωθείται υπό τις ίδιες «αναπτυξιακές» σάλπιγγες, από τους υπεύθυνους του καταντήματος της Σπηληάς.
Σε τελική ανάλυση, προϋπόθεση υγιούς επίλυσης του μείζονος προβλήματος στη Σπηληά και στο σύνολο του Λιμένα – που είναι αναπόσπαστο μέρος της Πόλης – είναι η αποκατάσταση της θεσμικής και δημοκρατικής τάξης. Πρώτο βήμα της οποίας, είναι η απόδοση της (μη λειτουργικής για τον εμπορικό λιμένα) λιμένιας ζώνης, που κατακρατείται από τον ΟΛΚΕ, στο Δήμο Κερκυραίων και στην ολότητα των Κερκυραίων πολιτών.
(Το κείμενο υπογράφει ο πρόεδρος του Συλλόγου Αρ. Κοσκινάς)
